W kwietniu 2021 roku w szpitalu w Hawierzowie (Republika Czeska) otwarto poradnię laktacyjną. Na temat tego wydarzenia i systemu funkcjonowania poradni miałam przyjemność rozmawiać z doradczynią laktacyjną Pavlą Hyžíkovą oraz z pielęgniarką oddziałową na oddziale pediatrycznym Ivoną Mikulenkovą.
Poradnia laktacyjna
Olga Vitoš: Na wiosnę tego roku otworzyła Pani poradnię laktacyjną. Skąd wzięła się ta potrzeba? Dlaczego poradnia została otwarta?
Pavla Hyžíková: Szpital w Hawierzowe współpracuje ze mną, jako doradcą laktacyjnym z organizacji Mamila.sk, już dwa lata. Przez ten czas przychodziłam na oddział noworodkowy. Czasami, gdy była taka potrzeba, i na oddział pediatryczny. Pomagałam kobietom z ich problemami laktacyjnymi, gdy mnie potrzebowały. Wychodząc ze szpitala, dostawały kontakt do mnie. Dostawały go również kobiety w ciąży przychodzące do poradni. Czasami jednak okazywało się, że nie mogłam pomóc, bo miałam już pełno innych konsultacji. Stąd wzięła się potrzeba stworzenia poradni laktacyjnej. To zadanie zostało powierzone naszej pielęgniarce oddziałowej Ivonie Mikulenkovej. Ja, jako doradczyni laktacyjna, pracuję pod jej zwierzchnictwem. Ona zorganizowała całe wyposażenie poradni i wszelkie kwestie urzędowe. Poradnię laktacyjną bardzo wspiera też ordynator pediatrycznego oddziału Hynek Canibal oraz dyrektor szpitala pan Shelong.
Poradnia laktacyjna to miejsce otwarte w określonych godzinach, gdzie kobiety mogą otrzymać profesjonalną pomoc laktacyjną. W razie potrzeby nadal przychodzą również na oddział noworodkowy oraz pediatryczny. Jednak najczęściej spędzam czas z klientkami właśnie w pokoju, który zajmuje poradnia laktacyjna, gdzie mogę je w pełni wspierać.
Olga Vitoš: Przyjmujecie tylko pacjentki szpitala czy także kobiety spoza rejonu?
Pavla Hyžíková: Przede wszystkim przyjmujemy kobiety, które u nas rodziły. Jednak przychodzą również kobiety z dalszej okolicy: Karwina, Czeski Cieszyn, Ostrawa, Frydek Mistek, Nowy Jiczyn, Opawa i Trzyniec.
Problemy laktacyjne
Olga Vitoš: Czy kobiety potrzebują doradztwa laktacyjnego? Z jakimi problemami się najczęściej Pani spotyka?
Pavla Hyžíková: Tak, każda kobieta miałaby dostać na oddziale poporodowym odpowiednie informacje na temat karmienia piersią, nie tylko mity i nieprawdy. Dlatego ja i organizacja Mamila.sk trzymamy się Evidence Based Medicine (medycyny opartej na dowodach naukowych) i najnowszych badań, żeby wspierać kobiety karmiące piersią na najwyższym poziomie. Dużo kobiet kończy wcześnie karmienie piersią tylko dlatego, że na początku nie otrzymały odpowiednich informacji, które mogłyby usprawnić i zwiększyć efektywność karmienia piersią.
Najczęściej przychodzą do mnie kobiety z:
- bolącymi brodawkami,
- noworodkami dokarmianymi mlekiem modyfikowanym,
- noworodkami, które nieprawidłowo przystawiają się do piersi.
Finansowanie poradni
Olga Vitoš: Z jakich środków poradnia laktacyjna jest finansowana? Dzięki czemu można było ją otworzyć?
Ivona Mikulenková: Poradnictwo laktacyjne w większości szpitali przebiega w ramach pracy oddziałów noworodków. Jednak na oddziałach położne nie mają za dużo czasu. A kobiety z problemami laktacyjnymi potrzebują najczęściej dłuższej konsultacji. Od początku tego roku mamy możliwość finansowania poradnictwa laktacyjnego z ubezpieczalni. Wcześniej poradnie były finansowane przez szpitale. My na szczęście mamy bardzo duże wsparcie od zarządzających szpitalem.
Poradnie laktacyjne w Czechach
Olga Vitoš: Czy inne czeskie porodówki też mają poradnie laktacyjne?
Pavla Hyžíková: Takie, które współpracują z organizacją Mamila.sk, mają tylko dwa inne szpitale. W sumie w Republice Czeskiej jest sześć poradni laktacyjnych, które funkcjonują jako fizyczne miejsce. Inne szpitale oferują jedynie telefoniczne konsultacje lub możliwość przyjścia na oddział noworodkowy. To niestety nie jest to samo. Ja mam możliwość wspierać kobietę przez całe 60 minut. Takiego czasu położna na oddziale niestety nie ma.
Olga Vitoš: Wydaje mi się, że Czeszki mają podobne problemy z karmieniem piersią, jak Polki. Zbliżone problemy widać w doradztwie laktacyjnym, prawda?
Pavla Hyžíková: Tak. Myślę, że problemy z karmieniem piersią są takie same wszędzie, bez względu na to, czy kobieta żyje w Europie, Ameryce czy w Australii. Wystarczy tylko wejść na Instagram, a przekonają się państwo, że wszędzie kobiety zastanawiają się nad takimi samymi problemami dotyczącymi karmienia piersią. W dzisiejszych czasach kobiety nie mają wsparcia w swoim środowisku, w społeczeństwie i w rodzinie. Same szukają informacji, a wszyscy dobrze wiemy, że internet przynosi nam dużo dobrych rzeczy, ale także powiela się tam sporo mitów i nieprawd. Obecnie aby kobieta mogła karmić piersią, musi edukować się przed porodem, aby zyskała potrzebne informacje, a w szpitalu mogła już powiedzieć, czego chce. To wydaje mi się zupełnie bez sensu. Żadna kobieta nie powinna musieć robić magistra z karmienia piersią tylko dlatego, że chce założyć rodzinę. Kobiety miałyby mieć zaufanie do systemu opieki zdrowotnej. Personel medyczny powinien również odpowiedzialnie podchodzić do karmienia piersią, aby kobiety potem nie były rozczarowane, że karmienie piersią nie udało się.
Według mnie najważniejsze jest to, jakie informacje kobieta dostanie od położnych na oddziale poporodowym podczas pierwszych trzy dni po porodzie. A jeżeli po powrocie do domu, coś nie działa, jak powinno, ma możliwość udać się do poradni laktacyjnej.
Rozmowa została przeprowadzona w ramach debaty o opiece okołoporodowej 19 sierpnia 2021 roku w Cieszyńskim Ośrodku Kultury „Dom Narodowy“, która została zorganizowana przez ruch społeczny „Tulimy Mamy“ i Urząd Miejski w Cieszynie.
Rozmawiała: Olga Vitoš
Mgr. Pavla Hyzikova – certyfikowana doula i doradca laktacyjny. Prowadzi doradztwo laktacyjne w terenie. Towarzyszy przy porodach w Ostrawie i w okolicy w szpitalach i przy porodach domowych. Wspiera kobiety w karmieniu piersią i rodzicielstwie bliskości. Od wiosny 2021 pracuje jako doradca laktacyjny w poradni laktacyjnej przy szpitalu w Hawierzowie, gdzie kobiety są wspierane w laktacji bezpośrednio po porodzie a następnie za pomocą poradni.
